Zmiany w Kodeksie Pracy

  W ostatnim czasie w prawie pracy następuje dużo zmian. Jak wiecie w dniu 7 kwietnia 2023 roku weszły w życie zmiany dotyczące zasad pracy zdalnej, która została już uregulowana w przepisach kodeksu pracy. Następne zmiany dotyczące prawa pracy w życie już w dniu 26 kwietnia 2023 roku, a więc już całkiem niedługo. Co to za zmiany? Postaramy się Wam przybliżyć te najważniejsze i w bardzo skondensowanej wersji.

1. Zmiany dotyczą pracowników zatrudnionych na okres próbny

   1. Umowa będzie zawierana na 1 miesiąc w przypadku, gdy umowa o pracę nie będzie przekraczała 6 miesięcy

   2. Umowa będzie zawierana na 2 miesiące w przypadku, gdy umowa o pracę będzie zawierana na okres od 6 do 12 miesięcy

   3. Dodatkowo zawierając umowę na okres próbny można zawrzeć uzgodnienie przedłużeniu czasu jej trwania o czas urlopu oraz innej usprawiedliwionej nieobecności. Wydłużenie takie może mieć miejsce tylko raz i na czas nieprzekraczający jednego miesiąca, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy. Ponowne zatrudnienie na okres próbny u tego samego pracodawcy będzie możliwe, tylko jeśli pracownik będzie wykonywał inny rodzaj pracy.

2. Pracownik, który zatrudniony jest co najmniej 6 miesięcy może raz w roku wystąpić do pracodawcy z wnioskiem o zmianę rodzaju umowy o pracę, na umowę o pracę na czas nieokreślony lub bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy, w tym zmianę rodzaju pracy lub zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy

3. Zamiany w zakresie przerwy w pracy:

4. 1. Przy dobowym wymiarze czasu pracy wynoszącym co najmniej 6 godzin – przysługuje przerwa w wymiarze 15 minut

   2. Przy dobowym wymiarze czasu pracy wynoszącym powyżej 9 godzin – przysługuje przerwa w wymiarze 15 minut i dodatkowa przerwa 15 minut

   3. Przy dobowym wymiarze czasu pracy wynoszącym powyżej 16 godzin – przysługuje przerwa w wymiarze 15 minut i dwie dodatkowe przerwy po 15 minut

4. Pracownicy uzyskują prawo do 2 dni, albo 16 godzin zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli ich obecność natychmiast jest niezbędna. W okresie nieobecności pracownik zachowuje prawo do wysokości połowy wynagrodzenia.
5. Urlop opiekuńczy będzie wynosił dni i przysługuje w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny (syn, córka, matka, ojciec, małżonek) lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym wymagającej opieki lub wsparcia ze względów medycznych. Wniosek należy złożyć nie później niż dzień przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu, wskazując w nim imię i nazwisko osoby, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych , przyczynę konieczności zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia przez pracownika, stopień pokrewieństwa w przypadku członka rodziny oraz adres zamieszkania w przypadku osób, nie będących członkiem rodziny

6. Zmiany dotycząc również zakresu ochrony w związku z macierzyństwem. Zgodnie z przepisami obowiązującymi od 26 kwietnia 2023 roku pracodawca nie tylko nie będzie mógł wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę z pracownicą w okresie ciąży, okresie urlopu macierzyńskiego, od dnia złożenia wniosku o udzielnie urlopu macierzyńskiego albo jego części, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego albo jego części, urlopu ojcowskiego albo jego części, urlopu rodzicielskiego albo jego części do dnia zakończenia tego urlopu, ale również prowadzić przygotowań do wypowiedzenia lub rozwiązania bez wypowiedzenia stosunku pracy z tą pracownicą lub pracownikiem. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika i reprezentująca pracownicę lub pracownika zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy. Ochrona o której mowa obowiązuje na 14 dni przez rozpoczęciem korzystania z części urlopu macierzyńskiego oraz części urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu rodzicielskiego albo jego części, 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu ojcowskiego albo jego części.

7. Kolejna zmiana wskazuje, że pracownika wychowującego dziecko do 8 roku życia ( dotychczas przepis mówił o 4 roku życia) nie można bez jego zgody:

   1. Zatrudnić w godzinach nadliczbowych

   2. W porze nocnej

   3. W systemie przerywanego czasu pracy o którym mowa w art. 139 kodeksu pracy

   4. Delegować poza stałe miejsce pracy

8. Wydłużone zostały urlopu rodzicielskie:
   1. W przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie z 32 tygodni do 41 tygodni
   2. W przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie z 34 tygodnie do 43 tygodni
   3. Dodatkowo ustalono, że pracownicy, rodzice dziecka, posiadającego zaświadczenie, o którym mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 4 listopada 2016 roku o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „za życiem” mają prawo do urlopu rodzicielskiego w celu sprawowania opieki nad dzieckiem w wymiarze:

65 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka przy jednym porodzie

67 tygodnie w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie

Dłuższe urlopy rodzicielskie przysługują łącznie obojgu rodzicom, każdy z rodziców ma wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego i tego okresu nie można przenosić na drugiego z rodziców, co istotne oboje rodzice mogą korzystać w jednym czasie z urlopu rodzicielskiego, jednak łączny wymiar urlopu nie może przekraczać przysługującego im okresu. Urlop rodzicielski nie może być podzielony na więcej niż 5 części, zaś może zostać wykorzystany nie później niż do końca roku kalendarzowego w którym dziecko kończy 6 rok życia.

9. W przypadku łączenia urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego urlopu, jego wymiar ulega wydłużeniu do

1. 82 tygodni przy jednym dziecku

2. 86 tygodniu przy więcej niż jednym dziecku

3. 130 tygodni przy jednym dziecku posiadającego zaświadczenie, o którym mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 4 listopada 2016 roku o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „za życiem”

4. 134 tygodnie w przypadku więcej niż jednego dziecka posiadającego zaświadczenie, o którym mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 4 listopada 2016 roku o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „za życiem”

10. Urlop ojcowski może być wykorzystany do 12 miesiąca życia dziecka i do 12 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia o przysposobieniu dziecka

11. Po powrocie z urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu wychowawczego do pracy pracodawca dopuszcza pracownika do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli to nie jest to możliwe – na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu na warunkach nie mniej korzystnych do tych, które obowiązywałyby, gdyby pracownik nie korzystał z urlopu.